Vingers aan de budgetknoppen
10 oktober 2008 (Automatisering Gids)
• Waarschuwing SAP voorteken van IT-gevolgen van kredietcrisis
De IT-sector blijkt niet helemaal ongevoelig voor de financiële malaise. Gartner raadt organisaties daarom aan, voor 2009 meerdere IT-budgetten voor te bereiden.
"Het ziet ernaar uit dat de economie wat zal krimpen, maar niet in de orde van een grote recessie of een depressie.” Die geruststellende woorden uitte Microsoft-coryfee Bill Gates aan het begin van de week. Vorige week constateerde ook analistenorganisatie Gartner dat de recessie vooralsnog aan de IT voorbijgaat, op basis van de inzichten van de CIO’s in zijn database en kwartaalrapportages van leveranciers. In augustus voorspelde Gartner voor de IT-markt zelfs nog 8 procent groei in 2009 en collega Forrester kwam op 6 procent uit. Wie de hand op de knip houdt, wordt misschien wel ingehaald door concurrenten die zich aan de neergang onttrekken door méér aan ICT uit te geven, suggereerde Gartner.
Inmiddels is duidelijk dat Gates ongelijk krijgt en de wereldeconomie zijn achtbaanrit voortzet. De Amerikaanse en Europese reddingsplannen lijken het vertrouwen in de financiële markt en in de economie niet terug te brengen. De bereidheid van bedrijven om te investeren in hun ICT komt daardoor automatisch zwaar onder druk te staan.
Het bedrijf dat daar deze week het meest prominent melding van maakte, was SAP. CEO Henning Kagermann waarschuwde dat eind september de verkoop van nieuwe software buitengewoon mager was, waardoor er in SAP’s derde kwartaal niet 850 miljoen dollar aan nieuwe licenties kunnen worden bijgeschreven, maar slechts 740 à 750 miljoen dollar. SAP heeft een onmiddellijke vacaturestop afgekondigd en zal vertrekkend personeel niet automatisch vervangen. Kagermanns co-CEO Leo Apotheker zegt te merken dat bedrijven niet alleen op bedrijfssoftware bezuinigen, maar ook op IT-projecten in bredere zin. Met name middelgrote bedrijven zouden snel in liquiditeitsproblemen kunnen raken, meent hij. “Er is op brede schaal tot bezuinigingen besloten, vooral in de laatste twee weken van het kwartaal.”
CFO Jan-Willem Wienbelt van CTAC, een belangrijke partner van SAP in Nederland, ontkent iets dergelijks te ervaren. “Ik ervaar wel iets meer capaciteit in de markt. Met name in de wat grotere bedrijven worden wat externen bedankt. Omdat de adviseurs daar niet meer nodig zijn, komt er wat meer capaciteit in de markt. Maar wij zitten toch wat meer aan de bovenkant van het mkb en hebben daar minder last van.”
De circa zeshonderd CTAC-klanten zijn goed voor veel ‘recurring business’, zegt Wienbelt. CTAC doet veel hosting en beheer van bestaande SAP-omgevingen, “en daar moet altijd wel iets aan gebeuren, dat loopt wel door. Het aandeel onderhoudscontracten en licenties valt bij ons heel erg mee, het is vooral dienstverlening, terwijl dat bij SAP natuurlijk heel anders is.”
Over het mkb maakt Wienbelt zich geen zorgen. “Daar hebben wij nog steeds voldoende leads, en ik zie dat ook niet minder worden.” Wienbelt denkt dat de mkb-markt simpelweg nog erg groot is, zeker als het om SAP gaat. “De multinationals draaien al op SAP, maar juist aan de bovenkant van het mkb zitten veel mooie snelgroeiende bedrijven die overwegen op SAP over te stappen. Daar moet nog veel geautomatiseerd worden.”
Nico Boot, directeur Nederland van sourcingspecialist EquaTerra, ziet wel degelijk gevolgen. “Vrijwel alle bedrijven in sourcingtrajecten schuiven momenteel van de strategische doelen naar kostenreducties.” De eventuele flexibiliteit in contracten wordt volgens hem ‘en masse’ benut om het volume van de sourcingrelatie terug te dringen.
Gartner ziet inmiddels ook dat de situatie zeer snel kan veranderen. In een notitie van afgelopen maandag stellen Gartner-analisten vast dat de Amerikaanse reddingsoperatie voor de financiële sector de IT voor een ‘worstcasescenario’ behoedt, maar wel degelijk gevolgd wordt door een neerwaartse druk op de IT-budgetten van 2009.
Rekening houden met veel scenario’s is het devies, zegt Gartner. Met de financiële, economische en politieke situatie in de wereld kan het immers alle kanten op. De analisten raden daarom aan om voor 2009 – op basis van de huidige vooruitzichten – budgetten vast te stellen voor drie scenario’s. In het eerste blijven de IT-uitgaven in 2009 zo ongeveer gelijk aan die van 2008 en in het tweede kelderen ze met 20 procent. Het derde, meest optimistische scenario is een stijging van 5 procent. De rest van het jaar en wellicht in de eerste helft van 2009 zullen de IT-budgetverantwoordelijken regelmatig hun budgetten moeten aanpassen, al naar gelang de economische ‘naschokken’ van de huidige financiële crisis.
IT-koersen kelderen even hard
De koers van het aandeel CTAC had woensdag flink te lijden van de beurspaniek. Het leverde zo’n 13 procent in. CFO Jan-Willem Wienbelt: “Daar baal ik natuurlijk goed van. Het is zonde, want we hebben hele goeie verwachtingen.” Maar winst- en omzetverwachtingen lijken niet meer de belangrijkste factoren waar investeerders naar kijken. SAP kelderde na een omzetwaarschuwing met 15 procent, en bedrijven als Oracle, Microsoft en IBM volgden. Salesforce.com – als SaaS-leverancier toch te zien als ‘budgetontwijker’ – zat evenzeer in de min. Exact Software onttrok zich in Nederland enigszins aan de malaise. Misschien was dat te danken aan diens goedgetimede introductie van ‘Exact solutions for challenging times’, een set oplossingen die het mkb moet helpen in economisch roerige tijden.